‘Forget the Clock. Remember the Ride!’
Springsport waarbij het niet gaat om wie de snelste is of het hoogste springt, maar om de techniek van paard en ruiter. Dat is Hunter-Jumping Equitation. Eind augustus vond in Soest op het terrein van Johan Laseur een clinic plaats. Bit&Cap was erbij en zag hoe twee Bit&Cap-lezeressen en hun paarden kennis maakten met deze inspirerende tak van sport.
“In Amerika is zijn Hunter- en Equitation-disciplines zo normaal als een broodje kaas in Nederland,” aldus de van oorsprong Amerikaanse Patricia Bade van Motman, medeoprichtster van Hunter Jumping Equitation Holland. “Paardenevenementen bestaan daar grotendeels uit Hunter- en Equitation-rubrieken. Maar hier vinden mensen het nog wat vreemd. Terwijl alle Amerikaanse Olympische showjumpers gevormd zijn door Equitation-wedstrijden, als voorbereiding op showjumping.”
Patricia’s dochter Candice ontwikkelde zich eveneens tot een getalenteerde springamazone. “Ze springt inmiddels met haar paard richting de 1.40 meter. Maar vooral bij de pony’s zag ik veel misbruik en gevaarlijke situaties. Go fast of all cost. Alleen voor dat lintje.”
Dat moet anders, dacht Patricia. Een goede basis en techniek. Dáár moet de prioriteit liggen.
“I love showjumping! Maar je moet eerst technisch goed leren rijden om dat voor jezelf en je pony of paard veilig te kunnen doen. Make thát the point of the game.”
Ze realiseerde zich dat er nog een wereld te winnen viel in Nederland voor Hunter-Jumping Equitation, kortweg HJE. In 2016 richtte ze daarom Hunter-Jumping Equitation Holland op. Opdat iedereen die dat wil goed kan leren springen. Of, zoals ze zelf zegt: “I want to give this to the public, the horses en ponies.”
Je paard laten stralen
Als rijder doe je bij Hunter-Jumping Equitation mee aan een Hunter-divisie, een Equitation-divisie, of aan allebei.
“In een Hunter-divisie gaat het vooral om de kwaliteit van je paard,” legt Patricia uit. “We zoeken de ideale Hunter: Een atletisch paard met een goed karakter en een positieve uitstraling. Zwiepende staarten, open monden of bokkende paarden willen we niet zien. In deze rubriek gaat het om showmanship; Hoe kan ik mijn paard laten stralen en laten zien dat hij een happy horse is. Als rijder wil je de jury overtuigen dat jouw paard het paard is dat zij ook willen rijden.”
In principe zijn alle paarden of pony’s die deelnemen aan een HJE-event op papier voor die dag Hunters. “Maar een echt goede Hunter is een paard met een relatief vlakke toplijn, weinig knie-actie, die los is in de schouders en vloeiend beweegt. Dan blijf je als ruiter goed in balans en zit je comfortabel.”
Ze wijst de ring in, waar Bit&Cap-lezeressen Sannah en Gitte hun paarden rondrijden. Onder de zeer deskundige begeleiding van HJE-instructrice en tevens topjurylid Robin Swinderman Mitchell, voor dit weekend speciaal ingevlogen vanuit Amerika, springen de meiden en hun paarden vandaag hun eerste HJE-parcours.
Patricia: “Kijk eens naar het paard van Gitte. Haar paard beweegt al zó goed vanuit zijn schouder. Zie je hoe goed hij van nature zijn voorbenen optrekt en zijn knieën vouwt?”
Vooral dat laatste is in een jacht zeer belangrijk. Wanneer een paard met de achterbenen de hindernis aantikt, is er nog niet zo veel aan de hand. Maar raakt hij die met de voorbenen, is er het risico dat paard en ruiter over de kop gaan – met alle risico’s van dien voor de achteropkomende combinaties.
Onzichtbare hulpen
Naast een Hunter-divisie kun je als combinatie meedoen aan een Equitation-divisie, waar het vooral draait om jóuw rijstijl en -techniek.
Patricia: “De kunst is om technisch zo goed mogelijk over de hindernissen te gaan in een zo gelijk mogelijk tempo, waarbij jouw hulpen zo onzichtbaar mogelijk zijn. Een simple touch is genoeg.”
De Equitation-techniek is gebaseerd op het zogenaamde American Forward Riding System. Elementen uit diverse Europese rijstijlen, onder meer het beroemde Franse Cadre Noir, komen daarin samen.
“Stel je voor dat je rijdt alsof je op de grond staat,” zegt Patricia, terwijl ze het voordoet op de grond. “Dat je een huis bent waarvan het fundament vanuit je heup naar beneden loopt. Ik gebruik mijn kuiten en de binnenkant van mijn benen om in balans te blijven. Op die manier kan ik gemakkelijk mee up and down over de hindernissen. Ook wanneer die hoog zijn. Mijn energie gaat vanaf mijn benen naar het hoofstel. Daarbij zit ik zo min mogelijk aan de teugels. Want dat staat haaks op wat ik wil van mijn paard; Ik wil dat hij forward gaat in een zo gelijk mogelijk tempo. Niet dat hij stopt. Ik heb vertrouwen in hem en praat alleen met mijn handen als het écht nodig is.”
Hoe snel het onderlinge vertrouwen tussen paard en ruiter kan groeien, bewijzen Sannah en haar Toto. Waar Toto de hindernissen aanvankelijk nog wat spannend vindt en een paar keer weigert, laat hij na een paar rondjes onder Patricia ook met Sannah zien wat hij kan. Met een glimlach van oor tot oor sluit Sannah de clinic af.
Paardvriendelijk
De nadruk op harmonie en samenwerking tussen paard en ruiter maakt HJE tot een zeer paard vriendelijke discipline. Een belangrijke drijfveer voor Patricia.
“Absoluut! Op HJE-evenementen is altijd een official aanwezig die direct zal ingrijpen wanneer we getrek of geschop zien. Doordat jij beter gaat rijden, zal je paard vanzelf ook meer plezier krijgen in springen.”
Door de focus weg te halen van de snelheid en de hoogte van de hindernissen wordt de springsport bovendien toegankelijk voor élke combinatie en ruiters en amazones van álle leeftijden.
Patricia: “Everyone can play, zeggen we in Amerika. Heel veel mensen met paarden willen graag een doel hebben om voor te trainen, maar vinden op de Nederlandse ruitersportmenukaart niets waar ze zich thuis voelen. Terwijl de beste Hunter-paarden notabene híer vandaan komen. Die fokken we zelf! Bij HJE is er een klasse voor iedereen. Is 50 centimeter te hoog voor jullie? Prima, dan spring je wat lager.”
Ze klinkt bevlogen. HJE móet op de kaart. “Ja. It hás to happen! Voor alle paarden en pony’s, maar ook voor al die mama’s en papa’s en kinderen die stoppen met springen, omdat het te gevaarlijk werd. Zo zonde! But when the tides comes in, áll the boats float. Bij HJE ga je voor de positieve ervaring. Voor jezelf en voor je paard. Forget the clock. Remember the ride!”
[Bij Hunter-Jumping Equitation spring je met je paard of pony hindernissen die je in theorie tijdens een jacht, dus buiten in het veld, kunt tegenkomen. In feite is HJE dus jachtsport, maar dan in de arena. De balken zijn daarom nooit gestreept, maar bruin en er wordt veel gebruik gemaakt van planten en bosjes. Een HJE-wedstrijd bestaat altijd uit diverse Hunter- en Equitation-rubrieken, divisies genaamd, ingedeeld naar leeftijd van de rijders. Waar het bij een Hunter-divisie vooral draait om het laten stralen van je paard, gaat het bij een Equitation-divisie om jóuw rijtechniek. Elke divisie kent meerdere klassen, bestaande uit minimaal twee rondes, waarbij de tweede, handy round technisch net een beetje moeilijker is. Soms is er nog een derde ronde, de zogenaamde zadelrubriek, waarbij alle combinaties tegelijk in de ring aanwezig zijn en de rijders op aanwijzing van de jury hun rijkunst en de gehoorzaamheid van hun paard tonen.]