‘It’s about a heart to heart-, cell to cell- and a soul to soul-connection’
83 is ze intussen. Maar nog lang niet lang klaar met haar ‘missie’ op deze aarde. Samen met haar nichtje Mandy Pretty maakte Linda Tellington-Jones een nieuw boek over het trainen en hertrainen van paarden volgens de Tellington Methode. Hoog tijd voor een goed gesprek met deze ‘grande dame’ in de paardenwereld!
Pas zes jaar oud was ze, toen ze van en naar school reed op haar pony Trixie. “Er gingen geen schoolbussen waar ik woonde. Gelukkig hoefde ik niet te lopen!”, zegt Linda lachend vanachter haar computerscherm in haar huis op Hawaï.
Vanaf haar negende kreeg ze daadwerkelijk paardrijles, op een rijschool in de buurt.
“Omdat ik wel veel rijervaring had, werd ik daar als eerste op de pony’s en paarden gezet nadat de eigenaresse hen had ingereden. Ik zeg weleens dat ik kleiner ben dan mijn zus, omdat ik zo vaak op mijn hoofd gevallen ben!,” grapt ze.
Tot een oude man haar op een dag een boek overhandigde. “Hij woonde tegenover de rijbak en zag hoe de paarden ingereden werden en daarbij behoorlijk konden bokken. In het boek, geschreven door een oud-legerofficier, werd beschreven hoe je jonge paarden kon opleiden, zónder dat die ooit een bok gaven.”
Het boek was een eye-opener voor de jonge Linda, die zich de jaren erna zou ontwikkelen tot professioneel paardentrainer en instructeur.
Op zoek naar haar missie in het leven
“In 1975, nadat ik al jaren professioneel paarden had getraind en gereden, volgde ik de lessen van dr. Moshe Feldenkrais, de grondlegger van de gelijknamige methodiek voor mensen,” vervolgt Linda. “Hij vertelde dat een mens in staat is in één sessie iets nieuws te leren door het lichaam te bewegen op een ongewone manier. Want daardoor worden de hersenen op een andere manier geactiveerd en ontstaan er nieuwe mogelijkheden om te leren. Ik lag op de grond, terwijl ik een bewustzijnsoefening deed. En dacht: ‘Als dit voor mensen werkt, wat zou ik dan met een paard kunnen bereiken?’”
Diezelfde middag nog reed Linda naar een kennis, die net een aantal Arabische paarden gekocht had.
“Één van hen, een 16-jarige fokmerrie, liet zich niet vangen. Intuïtief ging ik met haar aan het werk. Ik raakte haar aan en bewoog haar lijf op een manier die de merrie niet gewoon was. De dag erop belde de eigenaar: Het paard was uit zichzelf naar het hek gekomen! ‘Holy Macromoly!’”, dacht ik.”
Zo vormde het werk van dr. Moshe Feldenkrais de basis van Linda’s eigen methodiek voor paarden, destijds nog onder de naam Tellington Trust Equine Awareness Movement (TTEAM).
Een tijd lang leidde ze een grote trainingsstal, maar er wrong iets.
Linda: “Ik was verdrietig over de heersende dominante houding ten opzichte van paarden in de VS. Ik realiseerde me dat ik voor een andere reden op deze wereld was gezet, al wist ik niet welke.”
Ze besloot het roer om te gooien en vertrok naar Duitsland, waar ze haar missie zou ontdekken: “Het ontwikkelen van een veilige en logische manier van werken met paarden, afkomstig uit het hart.”
De Tellington TTouch Methode in een notendop
Linda: “De Tellington TTouch Methode, zoals we het tegenwoordig noemen, maakt het voor iedereen mogelijk om op een veilige manier met een paard te werken, waarbij jullie samen evenveel plezier ervaren. In de basis gaat het over vertrouwen, over het ontwikkelen van een relatie met je paard, met als doel dat hij begrijpt wat je van hem vraagt, in voor hem hele duidelijke en logische taal. We zoeken niet naar dominantie en gehoorzaamheid, maar naar samenwerking. Van oudsher zijn de meeste methodieken gebaseerd op herhaling. Het principe achter de TTouch Methode is het idee dat het paard door gebruik te maken van ongewone manieren van aanraken en bewegen op een nieuwe manier leert te leren.”
Daartoe heeft Linda haar methodiek onderverdeeld in verschillende aspecten. Allereerst is er het werk op het lichaam, de TTouches. Een van de bekendste is de cirkel, waarbij de paardenhuid één en een kwart cirkel bewogen wordt, met de klok mee. Dat kan over het hele lijf, letterlijk van oren tot staart. Zelfs in de mond!
“De TTouches brengen het paard terug in zijn lijf, waardoor het op een heel prettige manier bewust wordt van zijn lichaam. Het paard kan helemaal zijn wie hij is en zal zich veilig voelen in zijn lijf.”
Dan is er het grondwerk. Ook hier ligt de focus op de bewustwording van het paardenlichaam.
“Door gebruik te maken van elementen zoals een labyrint leert het paard beter te focussen, wordt hij bewust van zijn positie in de ruimte en waar hij zijn voeten neerzet.”
De zogenaamde ‘dancesteps’, andere manieren van het leiden van het paard, zorgen ervoor dat het paard gaat nadenken en zijn volle aandacht bij jou heeft.
Linda: “Wij willen een paard laten denken in plaats van reageren. Uiteindelijk zul je ervaren dat wanneer je eenmaal op hem gaat rijden, het paard al luistert.”
Meer dan eens wordt vergeten hoe een grote rol de lichaamshouding van een paard speelt bij de mogelijkheid om te kunnen leren, benadrukt Linda.
“In veel methodieken wordt gepraat over het desensibiliseren van het paard. Maar desensibiliseren is geen leren! Dat is afsluiten! Een paard dat het hoofd hoog heeft en bang is, kán niet leren. Dit heeft te maken met zijn sympatisch zenuwstelsel, dat het paard op dat moment zal vertellen dat het tijd is voor ‘fight, flight, freeze, faint, or fool around’. Pas wanneer hij zijn hoofd ‘geeft’, kan het denken. Dan neemt het parasympatisch zenuwstelsel het over en is hij in staat te leren. Het helpt hem enorm als hij daarbij zijn rug omhoog kan brengen. Heeft een paard eenmaal het lichaamsbewustzijn om dat te doen, zal het steeds makkelijker de hals en het hoofd omlaag brengen.”
Als voorbeeld haalt Linda het verhaal aan van het paard Big Surprise, wiens casus uitgebreid in haar nieuwe boek beschreven wordt. “In slechts drie dagen veranderde hij van een gevaarlijk steigerend en bang paard tot een gefocust, meewerkend en blij paard. Zijn lichaamshouding was in drie dagen tijd zó veranderd! En dat zónder het paard vast te binden, op te jagen of te straffen!”
Voor iedereen met een open hart
Linda: “Iedereen kan dit leren! Zelfs zonder jarenlange ervaring met paarden. En mensen die dat wel hebben, hebben evengoed baat bij de TTouch Methode. Die laat je zien dat een paard niet koppig of dominant is, maar dat het niet altijd begrijpt wat jij wilt. Maar je moet wel je hart willen openen en je paard én jezelf kunnen vergeven.”
Ze zwijgt even en vertelt dan over een boodschap die ze ooit ontving, in 1984, rechtstreeks van het paard. “Met mijn ogen dicht zag ik het hoofd van een prachtig wit paard, met grote donkere ogen. Zijn oog werd mijn oog en ik begon te praten..”
De essentie van de boodschap: “In het verleden waren paarden voor transport en in de landbouw essentieel voor de mens. Tegenwoordig zijn ze essentieel voor ons spiritueel welzijn. Steeds meer mensen hoeven niet per se te rijden, maar willen gewoon graag samen met hun paard kunnen zijn. Omdat paarden ons verbinden met de aarde en met het universum.”
Door de jaren heen heeft Linda geleerd om te vertrouwen op en te luisteren naar haar intuïtie. “Het is het basisprincipe van al mijn werk met paarden geweest. Elke gedachte, elk gevoel, elke emotie, elke vorm van geloof, is energie. Wat we denken en hoe we naar onze paarden kijken, heeft effect op hen. Ik wil mensen inspireren om het paard als individu te zien, zijn ziel te zien! Het gaat er niet om wie de leider, de baas is. It’s about a heart to heart-, cell to cell- and a soul to soul-connection.”
Vanzelfsprekend hoort fouten maken erbij. Maar in plaats van die af te straffen, gaat Linda juist op zoek naar manieren om het paard duidelijk te maken wat de bedoeling is.
“Als je wat wilt veranderen in het gedrag en de prestaties van je paard of je relatie met hem, bedenk dan wat je wél wilt, in plaats van wat je niet wilt!”, zegt ze stellig.
Oordelen over andere trainers en hun trainingsvormen doet Linda pertinent niet. Evenmin laat ze zich uit over misstanden in de paardensport of zal ze claimen dat haar methodiek de beste is.
“Voor mensen die genieten van dominantie en controle, is deze methodiek niet geschikt. Totdat er iets mis gaat en ze zich realiseren dat ze wellicht een veiliger en vriendelijker manier zouden moeten zoeken om hun paard op te leiden,” grinnikt ze. “Maar het is niet mijn doel om mensen te veranderen. Ik bied iets aan en wie het écht wil, zal het vinden.”
En Linda zelf? Die rijdt nog steeds! Het liefst op niet al te makkelijke paarden. “Ik wil hen niet domineren, maar vraag hen wat we sámen kunnen doen. Dat heb ik mijn hele leven gedaan.” Aan stoppen denkt de ‘grande dame’ absoluut niet. “Nooit! Niet zolang ik leef. Ik leer nog steeds!”